هنگام اذان، چه دعا‌هایی مستحب است که زمزمه شود؟

دعای هنگام اذان مغرب

مستحب است هنگامی که اذان می‌گویند، شنونده همزمان با موذن جمله به جمله‌ی اذان را زمزمه کند. این عمل برای افزایش رزق و روزی سفارش شده‌ است.

۱. توصیه امام صادق (ع)

امام صادق (ع) می‌فرمایند: هر کس این دعا را در هنگام اذان صبح یا مغرب بخواند و در همان روز فوت کند، قطعا در روز جزا، جزو توبه‌کنندگان قرار خواهد گرفت:
 
«اللَّهُمَّ إِنِّی أَسْأَلُکَ بِإِقْبَالِ لَیْلَتِکَ وَ إِدْبَارِ نَهَارِکَ وَ حُضُورِ صَلَوَاتِکَ وَ أَصْوَاتِ دُعَائِکَ وَ تَسْبِیحِ مَلَائِکَتِکَ أَنْ تُصَلِّیَ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّد وَ أَنْ تَتُوبَ عَلَیَّ إِنَّکَ أَنْتَ التَّوَّابُ الرَّحِیم‏»
«خدایا! به روى آوردن شب و تمام شدن روز و رسیدن وقت نماز‌ها و دعا‌ها و تسبیح فرشتگان، از تو درخواست می‌کنم که بر محمّد و آل محمّد درود فرستى، و توبه مرا بپذیرى، که تو بسیار توبه‌پذیر و مهربانى»

۲. توصیه شیخ کلینی

شیخ کلینی در کتاب الکافی خود، می‌فرماید که هرکس در هنگامی که موذن می‌گوید: «أَشْهَدُ أَنْ لَا إِلَهَ إِلَّا اللَّهُ وَ أَشْهَدُ أَنَّ مُحَمَّداً رَسُولُ اللَّهِ» از اعماق دل و برای شادی پروردگارش بگوید:

«أَنَا أَشْهَدُ أَنْ لَا إِلَهَ إِلَّا اللَّهُ وَ أَشْهَدُ أَنَّ مُحَمَّداً رَسُولُ اللَّهِ وَ أَکْتَفِی بِهِمَا عَمَّنْ أَبَى وَ جَحَدَ وَ أُعِینُ بِهِمَا مَنْ أَقَرَّ وَ شَهِدَ»
«من نیز به یگانگى خدا و رسالت محمد (صلی الله علیه و آله) گواهى می‌دهم، و به وسیله این دو شهادت از منکران بی‌نیازى می‌جویم، و اقرارکنندگان و گواهان به این دو شهادت را یارى می‌کنم.»

خداوند گناهانش را خواهید بخشید.

۳. توصیه طبرسی

طبرسی در کتاب مکارم الاخلاق می‌گوید:

هرگاه موذن می‌گفت: «أَشْهَدُ أَنَّ مُحَمَّداً رَسُولُ اللَّهِ»، تویی که این صوت را می‌شنوی، بگو:

«صَلَّى اللَّهُ عَلَیْهِ وَ آلِهِ الطَّاهِرِینَ اللَّهُمَّ اجْعَلْ عَمَلِی بِرّاً وَ مَوَدَّةَ آلِ مُحَمَّدٍ فِی قَلْبِی مُسْتَقَرّاً وَ أَدِرَّ عَلَیَّ الرِّزْقَ دَارّاً»؛
«درود خدا بر محمد و آل پاکش. خدایا! کردارم را نیکو گردان و دوستی آل محمّد (صلی الله علیه و آله) را در دلم ریشه‌دار کن، و روزى مرا فراوان کن.»

و زمانی که موذن می‌گوید: «حىّ على الصلاة» و «حىّ على الفلاح» تو بگو:

«لا حَولَ و لا قُوّة إلا بالله العلى العظیم».

دعا پس از پایان یافتن اذان

در این قسمت به معرفی دعاهایی می‌پردازیم که مستحب است پس از پایان اذان خوانده‌ شوند:

۱. دو توصیه از امام صادق (ع)

توصیه اول

 سید ابن طاووس نقل کرده‌است که یکی از اصحاب امام صادق (ع) دعای خاصی از ایشان شنیدند که حضرت پس از اذان آن را زمزمه می‌کرند، از امام درباره دعا جویا شدند و امام فرموند که این دعایی‌ است که امام علی (ع) در شبی که بجای رسول اکرم (ص) در رخت‌خواب ایشان خوابیدند، زیر لب زمزمه کردند:

"یَا مَنْ لَیْسَ مَعَهُ رَبٌّ یُدْعَى یَا مَنْ لَیْسَ فَوْقَهُ خَالِقٌ یُخْشَى یَا مَنْ لَیْسَ‏ دُونَهُ‏ إِلَهٌ‏ یُتَّقَى‏
اى آنکه پروردگارى همراهش وجود ندارد تا خوانده شود! اى آنکه آفریننده‌اى برتر از او نیست که از او ترسیده شود! اى آنکه غیر او خدایی نیست که از او پرهیز شود!

یَا مَنْ‏ لَیْسَ‏ لَهُ‏ وَزِیرٌ یُغْشَى‏ یَا مَنْ‏ لَیْسَ‏ لَهُ‏ بَوَّابٌ‏ یُنَادَى‏ یَا مَنْ لَا یَزْدَادُ عَلَى کَثْرَةِ السُّوَالِ إِلَّا کَرَماً وَ جُوداً
اى آنکه وزیرى ندارد تا خود در پرده قرار گیرد! اى آنکه که دربانى ندارد که او طرف حساب باشد! اى آنکه درخواست فراوان جز بر بزرگوارى و بخشش او نمی‌افزاید

یَا مَنْ لَا یَزْدَادُ عَلَى عِظَمِ الْجُرْمِ إِلَّا رَحْمَةً وَ عَفْواً صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ
اى آنکه بزرگى گناه جز بر دلسوزی و گذشت او افزون نمی‌کند! بر محمّد و آل محمّد درود فرست

وَ افْعَلْ بِی مَا أَنْتَ أَهْلُهُ فَإِنَّکَ‏ أَهْلُ التَّقْوى‏ وَ أَهْلُ الْمَغْفِرَةِ وَ أَنْتَ أَهْلُ الْجُودِ وَ الْخَیْرِ وَ الْکَرَم‏".
و با آنچه خود سزاوار آن هستى با من رفتار کن، که تو سزاوار تقوا و سزاوار گذشتی و تو سزاوار بخشش و خیر و بزرگوارى می‌باشى

توصیه دوم

 امام صادق (ع) می‌فرمایند: جد بزرگوارمان، امام علی (ع) همواره به اصحاب خود می‌گفتند: هر کسی که بین اذان و اقامه نماز سجده کند و زیر لب در حال سجده، زمزمه کند:

"رَبِ‏ لَکَ‏ سَجَدْتُ‏ خَاضِعاً خَاشِعاً ذَلِیلا"
«پروردگارا! با خضوع و خشوع و ذلّت برایت سجده کردم»

خداوند مهربان می‌فرماید:‌ ای فرشتگان! به بزرگواری و جلالم سوگند می‌خورم که محبت این بنده‌ام را در دل دیگر بندگانم و هیبت و ترس از او را در دل منافقان قرار دهم

۲. توصیه شیخ طوسی

شیخ طوسی می‌فرماید: زمانی که موذن اذانش را گفت و در جایی آرام گرفت، این دعا را بخوانید.

«اللَّهُمَّ اجْعَلْ قَلْبِی بَارّاً وَ عَیْشِی قَارّاً وَ رِزْقِی دَارّاً وَ اجْعَلْ لِی عِنْدَ قَبْرِ نَبِیِّکَ قَرَاراً وَ مُسْتَقَرّاً»
خدایا! به من قلب سالم و زندگى خوشایند و روزى فراوان عنایت کن، و برایم در کنار قبر پیامبرت جایگاهی در نظر بگیر‏.

دعای پس از اقامه

امام سجاد (ع) می‌فرمایند هرگاه اقامه نماز تمام شد، زمزمه کن:

«اللَّهُمَّ رَبَّ الدَّعْوَةِ التَّامَّةِ وَ الصَّلَاةِ الْقَائِمَةِ أَعْطِ مُحَمَّداً سُؤْلَهُ یَوْمَ الْقِیَامَةِ وَ بَلِّغْهُ الدَّرَجَةَ الْوَسِیلَةَ مِنَ الْجَنَّةِ وَ تَقَبَّلْ شَفَاعَتَهُ فِی أُمَّتِهِ»
«خدایا! اى پروردگارِ این دعای کامل و نمازی که در حال برپاشدن است، خواهش‌هاى محمّد (ص) را در روز قیامت برآور، و او را به «درجه وسیله» در بهشت برسان، و شفاعت او را درباره امتش بپذیر»

سخن آخر

دعا‌هایی برای زمزمه کردن هنگام اذان مغرب و پس از آن از زبان ائمه و بزرگان دین سفارش شده‌ است که در این مطلب به ۷ مورد از آنها اشاره شد.


منبع: سایت ستاره